27 ارديبهشت ماه روز جهاني فشارخون بالا |
از سال 2014سالانه این روز با موضوع یکسان «از میزان فشارخون خود مطلع شوید» Know your Blood Pressure نامگذاري شده است.
براي افزايش آگاهي از تشخيص فشار خون بالا دو جزء مهم وجود دارد:
1. برپایی برنامه های غربالگری عمومی با ظرفیت بالا برای شناسایی فشارخون بالا در افراد در معرض خطر
2. ارزيابي معمول فشارخون توسط کارکنان بهداشتی درمانی در تمام ملاقات های بهداشتی و درمانی
هدف كلي: آگاهي و آشنايي هر چه بيشتر عموم جامعه و مسئولين بخش هاي مختلف در مورد اهميت عوامل خطر و نقش آن در افزايش فشارخون در تمام سنين
اهداف اختصاصي:
v آموزش کارکنان بهداشتی درمانی از طریق برگزاری دورههای مجازی
v آموزش همگانی فقط از طریق کانالهای مجازی، ارسال پیامک، پلاکارد، بیل بورد، بوردهای الکترونیکی (از چاپ پمفلت، بروشورو سایر مطالب کاغذی خودداری گردد)
v ارسال پیامهای آموزشی و برگزاری مسابقات پرسش و پاسخ در خصوص بیماری فشارخون بالا (بهويژه در خصوص میزان فشارخون طبیعی، بالا و راههای پیشگیری از بیماری) در سایتها و کانالهای مجازی محلی و از طریق سامانه پیامکی به منظور جلب مشارکت مردم.
v برگزاري برنامههای آموزشی و مسابقات پرسش و پاسخ در خصوص بیماری فشارخون بالا در صدا و سیمای محلی
v آموزش و تشویق افراد به اندازهگیری فشارخون و خود مراقبتی در منزل، رعایت شیوه زندگی سالم (تغذیه صحیح، فعالیت بدنی مناسب، عدم یا ترک مصرف دخانیات و الکل، اندازهگیری و پایش فشارخون، اندازهگیری و پایش وزن)
v آموزش و تشویق بیماران مبتلا به فشارخون بالا به خودمراقبتی و پایش بیماری در منزل، رعایت شیوه زندگی سالم، نحوه مصرف بموقع و صحیح دارو، آشنایی با علائم عوارض بیماری فشارخون بالا و عوارض دارویی آن، آشنایی با علائم فوریتهای فشارخون بالا،... و اقدامات لازم و مراجعات منظم به خانههای بهداشت/ پایگاههای سلامت و مراکز خدمات جامع سلامت برای مراقبت بیماری
گروههاي هدف:
- كاركنان نهادها و سازمان ها و ادارات كل( به علت در دسترس بودن و در معرض خطر بودن در نظر گرفته شده اند) براي اجراي برنامه غربالگري فشارخون
- جامعه (براي اطلاع رساني و برگزاري مناسبت ها و مسابقات ورزشي، آشپزي، سخنراني،......... و غربالگری فشارخون)
طبق مطالعه بيماريهاي سازمان جهاني بهداشت ، فشارخون بالا عامل خطر عمده مرگ و ناتواني در سطح جهان است .
افزايش فشارخون علت 4/9 ميليون مرگ و 162 ميليون سال هاي از دست رفته در سال 2020 و علت :
© 50 % بيماري قلبي،سكته مغزي و نارسايي قلبي
© 13 % كل مرگ ها و 40 % مرگ در بيماران ديابتي
© عامل خطر عمده مرگ هاي جنيني و مادري در دوران بارداري
© عامل خطر مهم دمانس و نارسايي كليه است.
فشارخون بالا يك مشكل سلامتي همهگير است:
ü تقريباً 4 نفر از هر 10 نفر فرد بزرگسال بالاي 25 سال مبتلا به فشارخون بالا هستند و در بسياري از كشورها يك نفر از هر 5 نفر پيش فشارخون بالا دارند.
ü تخمين زده مي شود در افرادي كه تا سن 80 سال زندگي مي كنند ،از هر 10 نفر 9 نفر مبتلا به فشارخون بالا مي شوند.
ü نيمي از بيماري مرتبط با فشارخون بالا، در افراد با مقادير بالاتر فشارخون حتي در محدوده طبيعي ،رخ مي دهد.
ü فشارخون بالا بطور نا متناسب در جوامع با در آمد كم و متوسط تاثير مي گذارد:
ü دو سوم افرادي كه فشارخون بالا دارند، در كشورهاي در حال توسعه اقتصادي زندگي مي كنند.
ü بيماري قلبي و سكته مغزي در كشورهاي در حال توسعه اقتصادي ،در افراد جوان تر رخ مي دهد.
بیماری های مرتبط با فشارخون بالا اثر مهمی در هزینه های مراقبت های بهداشتی دارند:
ü تخمين زده مي شود 10 % هزينههاي مراقبتهاي بهداشتي، مستقيماً به افزايش فشارخون و عوارض آن مربوط است.
ü تخمين زده مي شود اين هزينهها تنها كمتر از 25 % هزينه هاي صرف شده در اروپاي شرقي و آسياي مركزي باشد.
عوامل رفتاري نقش مهمي در افزايش فشارخون بازي ميكنند:
تخمين زده مي شود رژيم غذايي ناسالم به نيمي از فشارخون بالا مرتبط است.
حدود 30% فشارخون بالا به افزايش مصرف نمك و حدود20%به رژيم غذايي با پتاسيمكم (ميوه و سبزي كم) مرتبط است.
فعاليت به 20 % از فشارخون بالا مرتبط است.
چاقي به 30 % از فشارخون بالا مرتبط است.
مصرف زياد الكل نيز سبب فشارخون بالا مي شود.
عدم مصرف دخانيات خصوصاً براي افراد داراي فشارخون بالا مهم است.