دستورالعمل ترخیص ایمن به‌منظور بهبود مراقبت‌های ارائه‌شده به بیماران و خانواده‌ها و ارتقای فرایند ترخیص تدوین‌شده است

• 
• 

 

دستورالعمل ترخیص ایمن به‌منظور بهبود مراقبت‌های ارائه‌شده به بیماران و خانواده‌ها و ارتقای فرایند ترخیص تدوین‌شده است.

 

تکنیک ( Signs-Medications-Appointments-Results-Talk with me ) S.M.A.R.T

1. علائم (sing’s): علائم و نشانه‌هاي مهمي كه بايد به آن‌ها توجه شود. منظور علائم بيماري، رويدادها و نشانه‌هايي است كه بيماران بايد پس از ترخيص به آن‌ها توجه داشته باشند و يا در شرايط مشخصي آن‌ها را به بيمارستان گزارش كنند.

2. داروها (Medication): سوال يا نكته مبهمي درباره داروهاي مورد نياز، شرايط مصرف، عوارض جانبي و زمان داروها

3. زمان ويزيت بعدي (Appointments): پس از ترخيص اگر نياز به پيگيري و مراجعه مجدد به بيمارستان باشد بايد مورد توجه قرار گيرد و زمان‌بندي آن با بيمار و خانواده آن هماهنگ شود.

4. نتايج (Results): ممكن است در زمان ترخيص جواب برخي آزمايش‌ها هنوز آماده نباشد و يا نياز باشد پس از ترخيص آزمايش خاصي انجام شود كه بايد با بيمار و خانواده وي هماهنگ شود تا پيگيري لازم صورت پذيرد.

5. توصيه‌ها يا صحبت‌هاي لازم (Talk with me): توجه به ارتباط ميان بيمار و ارائه‌كنندگان ايجاب مي‌كند كه در زمينه‌هايي كه لازم است گفتگوهايي باهم داشته باشند كه بايد جدي تلقي شوند و زمان كافي براي آن در نظر گرفته شود.

 

طبق استاندارد ب‌ـ1ـ12 جهت ارتقا ترخیص بیماران استفاده از ابزارهای استانداردی مانندSMART  توصیه می‌شود. آموزش "مراقبت از خود"، درمان‌های نگه‌دارنده، پی‌گیری/ مراجعه بعدی و مصرف ایمن داروها به بیمار جهت دستیابی به حداکثر سطح سلامت قابل اکتساب حتی در مورد ترخیص با میل شخصی از حداقل الزامات ترخیص ایمن می‌باشد. ترخیص ایمن مفهومی همه‌جانبه برای صیانت از ایمنی بیماران است و شامل تمامی ابعاد پیشگیری، ارتقاء سلامت، مراقبت و درمان و پیگیری بیماران به‌منظور صیانت از دستاوردهای مراقبت و درمان پس از ترخیص است، لذا اطلاع از این تکنیک و به‌کارگیری آن جهت ترخیص ایمن از زمان ثبت درخواست ترخیص توسط پزشک یا رضایت شخصی بیمار تا انتقال بیمار به خارج از بیمارستان و ثبت آن در گزارش پرستاری ترخیص لازم می‌باشد.

1. پرستار/ماما مسئول دستور ترخیص بیمار را در پرونده بیمار بعد از کنترل مهر و امضا می‌نماید.

2. درصورتی‌که بیمار با میل شخصی ترخیص می‌گردد اخذ رضایت با میل شخصی توسط پزشک و پرستار الزامی می‌باشد.

3. پرستار/ماما مسئول اقدامات درمانی لازم را جهت ترخیص بیمار انجام می‌دهد.

4. پرستار/ماما مسئول آموزش‌های لازم حین ترخیص  را  با زبان ساده و قابل‌فهم به بیمار طبق تکنیک  SMART ارائه می‌دهد

5. پرستار/ماما مسئول موارد آموزش داده‌شده را با زبان ساده و قابل‌فهم را در برگه آموزش به بیمار ثبت می‌کند.

6. پرستار/ماما مسئول موارد آموزش داده‌شده را در گزارش حین ترخیص ثبت می‌نماید و به تکنیک  SMART اشاره می‌نماید.

7. پرستار/ماما مسئول  آموزش‌های لازم را جهت انتقال ایمن بیمار از تخت به ویلچر یا برانکار یا خارج شدن از تخت با پای خود را به بیمار و همراه بیمار ارائه می‌دهد .

8. پرستار/ماما مسئول، بر نحوه انتقال بیمار و خارج‌شدن از بخش  نظارت و از نحوه خروج‌ایمن بیمار تا درب‌خروجی بیمارستان اطمینان حاصل می‌نماید.

9. در صورت نیاز به برانکارد و ویلچر جهت انتقال بیمار وظیفه انتقال به عهده بیمار بر می‌باشد و پرستار/ماما مسئول نظارت بر انتقال می‌باشد.

10. پرستار/ماما مسئول در صورت نیاز به برانکارد و ویلچر از کمربند مهار فیزیکی جهت سقوط استفاده می‌نماید.

11. حداقل موارد آموزشی لازم جهت ارائه به بیمار و ثبت در برگه آموزش به بیمار و گزارش حین ترخیص موارد زیر می‌باشد:

A.    نوع رژیم غذایی

B.    نوع و نحوه مصرف داروهای تجویزشده در منزل

C.    وضعیت حرکتی بیماران در منزل

D.    نحوه مراقبت و پانسمان زخم‌ها در صورت اقدامات جراحی و نمونه‌برداری

E.    نحوه پیگیری نتایج معوقه اقدامات پاراکلینیکی (آزمایشگاهی، پاتولوژی، ام آر ای، غربالگری و .......)

F.    علائم هشداردهنده بیماری جهت مراجعه مجدد

G.   زمان و مکان مراجعه بعدی بیمار به پزشک

توجه: ملاک آگاهی و اجرای این تکنیک توسط پرستار

1. پرسش از بیمار در مورد آموزش‌های حین ترخیص

2. ثبت خلاصه‌ای از موارد ذکرشده در گزارش حین ترخیص با اشاره بر تکنیک SMART  

3. تکمیل فرم آموزش بیمار حین ترخیص می‌باشد.

فشار خون

• 
• 

از سال 2014سالانه این روز با موضوع یکسان «از میزان فشارخون خود مطلع شوید»   Know your Blood Pressure نام‌گذاري شده است.

براي افزايش آگاهي از تشخيص فشار خون بالا دو جزء مهم وجود دارد:

1. برپایی برنامه های غربالگری عمومی با ظرفیت بالا برای شناسایی فشارخون بالا در افراد در معرض خطر

2. ارزيابي معمول فشارخون توسط کارکنان بهداشتی درمانی در تمام ملاقات های بهداشتی و درمانی

هدف كلي: آگاهي و آشنايي هر چه بيشتر عموم جامعه و مسئولين بخش هاي مختلف در مورد اهميت عوامل خطر و نقش آن در افزايش فشارخون در تمام سنين

اهداف اختصاصي:

v    آموزش کارکنان بهداشتی درمانی از طریق برگزاری دوره‌های مجازی

v    آموزش همگانی فقط از طریق کانال‌های مجازی، ارسال پیامک، پلاکارد، بیل بورد، بوردهای الکترونیکی (از چاپ پمفلت، بروشورو سایر مطالب کاغذی خودداری گردد)

v    ارسال پیام‌های آموزشی و برگزاری مسابقات پرسش و پاسخ در خصوص بیماری فشارخون بالا (به‌‌ويژه در خصوص میزان فشارخون طبیعی، بالا و راه‌های پیشگیری از بیماری) در سایت‌ها و کانال‌های مجازی محلی و از طریق سامانه پیامکی به منظور جلب مشارکت مردم.

v    برگزاري برنامه‌های آموزشی و مسابقات پرسش و پاسخ در خصوص بیماری فشارخون بالا در صدا و سیمای محلی

v    آموزش و تشویق افراد به اندازه‌گیری فشارخون و خود مراقبتی در منزل، رعایت شیوه زندگی سالم (تغذیه صحیح، فعالیت بدنی مناسب، عدم یا ترک مصرف دخانیات و الکل، اندازه‌گیری و پایش فشارخون، اندازه‌گیری و پایش وزن)

v    آموزش و تشویق بیماران مبتلا به فشارخون بالا به خودمراقبتی و پایش بیماری در منزل، رعایت شیوه زندگی سالم، نحوه مصرف بموقع و صحیح دارو، آشنایی با علائم عوارض بیماری فشارخون بالا و عوارض دارویی آن، آشنایی با علائم فوریت‌های فشارخون بالا،... و اقدامات لازم و مراجعات منظم به خانه‌های بهداشت/ پایگاه‌های سلامت و مراکز خدمات جامع سلامت برای مراقبت بیماری

گروه‌هاي هدف:

• كاركنان نهادها و سازمان ها و ادارات كل( به علت در دسترس بودن و در معرض خطر بودن در نظر گرفته شده اند) براي اجراي برنامه غربالگري فشارخون
• جامعه (براي اطلاع رساني و برگزاري مناسبت ها و مسابقات ورزشي، آشپزي، سخنراني،......... و غربالگری فشارخون)

 

طبق مطالعه بيماري‌هاي سازمان جهاني بهداشت ، فشارخون بالا عامل خطر عمده مرگ و ناتواني در سطح جهان است .

افزايش فشارخون علت 4/9 ميليون مرگ و 162 ميليون سال هاي از دست رفته در سال 2020 و علت :

©    50 % بيماري قلبي،سكته مغزي و نارسايي قلبي

©    13 % كل مرگ ها و 40 % مرگ در بيماران ديابتي

©    عامل خطر عمده مرگ هاي جنيني و مادري در دوران بارداري

©    عامل خطر مهم دمانس و نارسايي كليه است.

فشار‌خون بالا يك مشكل سلامتي همه‌گير است:

ü     تقريباً 4 نفر از هر 10 نفر فرد بزرگسال بالاي 25 سال مبتلا به فشارخون بالا هستند و در بسياري از كشورها يك نفر از هر 5 نفر پيش فشارخون بالا دارند.

ü     تخمين زده مي شود در افرادي كه تا سن 80 سال زندگي مي كنند ،از هر 10 نفر 9 نفر مبتلا به فشارخون بالا مي شوند.

ü     نيمي از بيماري مرتبط با فشارخون بالا، در افراد با مقادير بالاتر فشارخون حتي در محدوده طبيعي ،رخ مي دهد.

ü     فشارخون بالا بطور نا متناسب در جوامع با در آمد كم و متوسط تاثير مي گذارد:

ü     دو سوم افرادي كه فشارخون بالا دارند، در كشورهاي در حال توسعه اقتصادي زندگي مي كنند.

ü     بيماري قلبي و سكته مغزي در كشورهاي در حال توسعه اقتصادي ،در افراد جوان تر رخ مي دهد.

بیماری های مرتبط با فشارخون بالا  اثر مهمی در هزینه های مراقبت های بهداشتی دارند:

ü     تخمين زده مي شود 10 % هزينه‌هاي مراقبت‌هاي بهداشتي، مستقيماً به افزايش فشارخون و عوارض آن مربوط است.

ü     تخمين زده مي شود اين هزينه‌ها تنها كمتر از 25 % هزينه هاي صرف شده در اروپاي شرقي و آسياي مركزي باشد.

عوامل رفتاري نقش مهمي در افزايش فشارخون بازي مي‌كنند:

       تخمين زده مي شود رژيم غذايي ناسالم به نيمي از فشارخون بالا مرتبط است.

      حدود 30% فشارخون بالا به افزايش مصرف نمك و حدود20%به رژيم غذايي با پتاسيم‌كم (ميوه و سبزي كم) مرتبط است.

      فعاليت به 20 % از فشارخون بالا مرتبط است.

      چاقي به 30 % از فشارخون بالا مرتبط است.

      مصرف زياد الكل نيز سبب فشارخون بالا مي شود.

      عدم مصرف دخانيات خصوصاً براي افراد داراي فشارخون بالا مهم است.

دستورالعمل ترخیص ایمن به‌منظور بهبود مراقبت‌های ارائه‌شده به بیماران و خانواده‌ها و ارتقای فرایند ترخیص تدوین‌شده است (2)

• 
• 

 

دستورالعمل ترخیص ایمن به‌منظور بهبود مراقبت‌های ارائه‌شده به بیماران و خانواده‌ها و ارتقای فرایند ترخیص تدوین‌شده است.

 

تکنیک ( Signs-Medications-Appointments-Results-Talk with me ) S.M.A.R.T

1. علائم (sing’s): علائم و نشانه‌هاي مهمي كه بايد به آن‌ها توجه شود. منظور علائم بيماري، رويدادها و نشانه‌هايي است كه بيماران بايد پس از ترخيص به آن‌ها توجه داشته باشند و يا در شرايط مشخصي آن‌ها را به بيمارستان گزارش كنند.

2. داروها (Medication): سوال يا نكته مبهمي درباره داروهاي مورد نياز، شرايط مصرف، عوارض جانبي و زمان داروها

3. زمان ويزيت بعدي (Appointments): پس از ترخيص اگر نياز به پيگيري و مراجعه مجدد به بيمارستان باشد بايد مورد توجه قرار گيرد و زمان‌بندي آن با بيمار و خانواده آن هماهنگ شود.

4. نتايج (Results): ممكن است در زمان ترخيص جواب برخي آزمايش‌ها هنوز آماده نباشد و يا نياز باشد پس از ترخيص آزمايش خاصي انجام شود كه بايد با بيمار و خانواده وي هماهنگ شود تا پيگيري لازم صورت پذيرد.

5. توصيه‌ها يا صحبت‌هاي لازم (Talk with me): توجه به ارتباط ميان بيمار و ارائه‌كنندگان ايجاب مي‌كند كه در زمينه‌هايي كه لازم است گفتگوهايي باهم داشته باشند كه بايد جدي تلقي شوند و زمان كافي براي آن در نظر گرفته شود.

 

طبق استاندارد ب‌ـ1ـ12 جهت ارتقا ترخیص بیماران استفاده از ابزارهای استانداردی مانندSMART  توصیه می‌شود. آموزش "مراقبت از خود"، درمان‌های نگه‌دارنده، پی‌گیری/ مراجعه بعدی و مصرف ایمن داروها به بیمار جهت دستیابی به حداکثر سطح سلامت قابل اکتساب حتی در مورد ترخیص با میل شخصی از حداقل الزامات ترخیص ایمن می‌باشد. ترخیص ایمن مفهومی همه‌جانبه برای صیانت از ایمنی بیماران است و شامل تمامی ابعاد پیشگیری، ارتقاء سلامت، مراقبت و درمان و پیگیری بیماران به‌منظور صیانت از دستاوردهای مراقبت و درمان پس از ترخیص است، لذا اطلاع از این تکنیک و به‌کارگیری آن جهت ترخیص ایمن از زمان ثبت درخواست ترخیص توسط پزشک یا رضایت شخصی بیمار تا انتقال بیمار به خارج از بیمارستان و ثبت آن در گزارش پرستاری ترخیص لازم می‌باشد.

1. پرستار/ماما مسئول دستور ترخیص بیمار را در پرونده بیمار بعد از کنترل مهر و امضا می‌نماید.

2. درصورتی‌که بیمار با میل شخصی ترخیص می‌گردد اخذ رضایت با میل شخصی توسط پزشک و پرستار الزامی می‌باشد.

3. پرستار/ماما مسئول اقدامات درمانی لازم را جهت ترخیص بیمار انجام می‌دهد.

4. پرستار/ماما مسئول آموزش‌های لازم حین ترخیص  را  با زبان ساده و قابل‌فهم به بیمار طبق تکنیک  SMART ارائه می‌دهد

5. پرستار/ماما مسئول موارد آموزش داده‌شده را با زبان ساده و قابل‌فهم را در برگه آموزش به بیمار ثبت می‌کند.

6. پرستار/ماما مسئول موارد آموزش داده‌شده را در گزارش حین ترخیص ثبت می‌نماید و به تکنیک  SMART اشاره می‌نماید.

7. پرستار/ماما مسئول  آموزش‌های لازم را جهت انتقال ایمن بیمار از تخت به ویلچر یا برانکار یا خارج شدن از تخت با پای خود را به بیمار و همراه بیمار ارائه می‌دهد .

8. پرستار/ماما مسئول، بر نحوه انتقال بیمار و خارج‌شدن از بخش  نظارت و از نحوه خروج‌ایمن بیمار تا درب‌خروجی بیمارستان اطمینان حاصل می‌نماید.

9. در صورت نیاز به برانکارد و ویلچر جهت انتقال بیمار وظیفه انتقال به عهده بیمار بر می‌باشد و پرستار/ماما مسئول نظارت بر انتقال می‌باشد.

10. پرستار/ماما مسئول در صورت نیاز به برانکارد و ویلچر از کمربند مهار فیزیکی جهت سقوط استفاده می‌نماید.

11. حداقل موارد آموزشی لازم جهت ارائه به بیمار و ثبت در برگه آموزش به بیمار و گزارش حین ترخیص موارد زیر می‌باشد:

A.    نوع رژیم غذایی

B.    نوع و نحوه مصرف داروهای تجویزشده در منزل

C.    وضعیت حرکتی بیماران در منزل

D.    نحوه مراقبت و پانسمان زخم‌ها در صورت اقدامات جراحی و نمونه‌برداری

E.    نحوه پیگیری نتایج معوقه اقدامات پاراکلینیکی (آزمایشگاهی، پاتولوژی، ام آر ای، غربالگری و .......)

F.    علائم هشداردهنده بیماری جهت مراجعه مجدد

G.   زمان و مکان مراجعه بعدی بیمار به پزشک

توجه: ملاک آگاهی و اجرای این تکنیک توسط پرستار

1. پرسش از بیمار در مورد آموزش‌های حین ترخیص

2. ثبت خلاصه‌ای از موارد ذکرشده در گزارش حین ترخیص با اشاره بر تکنیک SMART  

3. تکمیل فرم آموزش بیمار حین ترخیص می‌باشد.

ايمني جراحي

• 
• 

 

ايمني جراحي و سازمان جهاني بهداشت

دومين چالش جهاني ايمني بيمار“Safe Surgery saves lives”

سازمان جهاني بهداشت براي نشان دادن اهميت جراحي ايمن، اقدامات ابتكاري جهاني و منطقه‌اي مختلفي را انجام داده است. بيشتر اين كارها ناشي از دومين چالش جهاني ايمني بيمار WHO با عنوان "جراحي ايمن باعث نجات جان افراد مي‌شود"، بوده است. اين چالش، با تعيين يك مجموعه اصلي از استانداردهاي ايمني كه قابليت به‌كارگيري در همه كشورهاي عضو WHO را دارد، ايمني مراقبت‌هاي جراحي در سراسر جهان را بهبود مي‌بخشد. به همين منظور، گروه‌هاي كاري، متشكل از متخصصان بين‌المللي براي بررسي متون علمي و تجربيات پزشكان كل جهان شكل گرفت. آنها چهار حوزه‌اي كه ايمني مراقبت‌هاي جراحي مي‌تواند در آنها پيشرفت چشمگيري كند را مشخص كردند:

 

چك ليست جراحي ايمن چيست؟

فرم چك‌ليست جراحي ايمن، ابزاري 19 ماده‌اي است كه WHO با همكاري دانشكده سلامت عمومي هاروارد ايجادكرده و در اختيار كشورها قرار داده‌است.

 

 اهداف چك ليست جراحي ايمن : اساس توجه دومين چالش جهاني ايمني بيمار، بر چک لیست جراحی ایمن سازمان جهانی بهداشت است. این چک لیست، پس از مشاوره‌های گسترده و با هدف کاهش خطاها و حوادث ناگوار، و افزایش کارِ گروهی و ارتباطات در جراحی تهیه شد. در واقع، این چک لیست 19 ماده‌ای، با هدف ایجاد کاهش قابل توجهی در میزان مرگ و میر و عوارض، آماده شده و هم اکنون توسط اکثر جراحان و ارائه‌دهندگان خدمات جراحی در سراسر جهان، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

 

 

 مراحل چك ليست جراحي ايمن : برگه جراحی ایمن که جزییات آن، در پایین آورده شده، سه فاز یا مرحله از اعمال جراحی را مشخص می‌کند که هر مرحله، مربوط به یک دوره‌ی خاص از روند طبیعی کار است:

¯ مرحله اول: ورود (Sign in)زماني قبل از بيهوش نمودن بيمار كه تحت عنوان ورود بيمار ناميده مي‌شود. در اين مرحله شناسایی بیمار، علامتگذاری موضع عمل،تأیید ایمنی و صحت کارکرد وسایل و تجهیزات ضروری جهت بیهوشی بیمار،اتصال پالس اکسی متری به بیمار و صحت عملکرد آن،بررسی بیمار به لحاظ سابقه داشتن حساسیت ،بررسی بیمار به لحاظ راه هوایی مشکل و خطر از دست رفتن بیش از 500ml خون در بیماران بالغ و یاml/mg7 خون در کودکان ارزیابی می‌گردد.

¯ مرحله دوم:  وقفه جراحي (Time out)مرحله زماني بعد از بيهوشي بيمار و قبل از انجام برش جراحي كه زمان انتظار ناميده مي‌شود. در اين مرحله، در صورت لزوم اعضای تیم جراحی خود را با نام و سمت به سایر اعضاء تیم معرفی نمایند. انتظار می‌رود دقیقاً قبل از برش جراحی توسط جراح،کلیه اعضاء تیم جراحی حاضر در اتاق عمل نسبت به تأیید عمل صحیح جراحی بر روی بیمار صحیح و در موضع صحیح بیمار اقدام نمایند. ضروری است در این مرحله متخصص جراحی مواردی را که بیمار را در معرض خونریزی سریع، آسیب، صدمه و یا معلولیت‌های عمده قرار می‌دهد و یا مراحلی که در طی آن نیاز به تجهیزات خاص، ایمپلنت و یا آمادگی‌های خاصی است را به منظور انجام تمهیدات و اقدامات ویژه درمانی به سایر اعضاء تيم جراحي گزارش شود با توجه با تأثير آنتی بیوتیک در کاهش عفونت زخم جراحی ،بر استفاده از آنتی بیوتیک قبل از انجام عمل جراحی تأکید می‌شود. که در طی آن نیاز به تجهیزات خاص، ایمپلنت و یا آمادگی‌های خاصی است. ضروری است پرستار اسکراب، استریلیزاسیون ابزار جراحی را تأييد نماید و هر گونه ابهام به اعضا تیم جراحی گزارش شود.

¯ مرحله سوم: خروج (Sign out) مرحله زماني حين و يا دقيقاً پس از بستن زخم بيمار تا خروج بيمار از اتاق عمل كه خروج بيمار ناميده مي‌شود. در اين فاز اعضاء تيم جراحي ضمن ثبت و تآييد اقدامات ذيل نسبت به انتقال بيمار به ريكاوري مبادرت مي‌نمايند.

1. تأييد اقدام جراحي انجام شده بر روي بيمار به صورت كاملاً دقيق
2. شمارش لوازم جراحي، گاز و سرسوزن‌هاي مورد استفاده در حين جراحي (در صورت وجود هرگونه ابهامي در صحت شمارش ابزار و ... به كار رفته حين جراحي ضروري است تمهيداتي از جمله راديوگرافي كنترل انجام شود.
3. برچسب‌گذاري صحيح نمونه اخذ شده حين جراحي توسط پرستار سيركولار (در گردش)

 

 يك نمونه واقعي از وقفه جراحي

در هر يك از اين مراحل، فردی که مسئول چک لیست است باید تأیید کند که تیم جراحی قبل از ورود به مرحله‌ی بعدی، وظايف ذكر شده در اين مرحله را انجام داده‌اند. با پیروی از چند مرحله مهم که در چک لیست آورده شده، متخصصان مراقبت‌های سلامت می‌توانند خطرات قابل پیشگیری و رایجی را که باعث تهدید زندگی و رفاه بیماران می‌شود، به حداقل برسانند.

 

 چالش‌هاي  ايمني بيمار WHO